معاون تحقیقات کنترل و گواهی نهال مؤسسه ثبت و کنترل بذر وزارت جهاد کشاورزی در گفتوگویی با خبرنگار ما با بیان اینکه این مؤسسه همچون سازمان استاندارد در سطح کشور در بخش کشاورزی فعالیت میکند، گفت: مؤسسه ثبت و کنترل بذر وزارت جهاد کشاورزی به موجب قانون “ثبت ارقام گیاهی و کنترل و گواهی بذر و نهال” در سال 1382 خورشیدی تشکیل شده است.
عبدالرضا کاوند مهمترین وظیفه مؤسسه به نمایندگی از وزارت جهاد کشاورزی را شناسایی و ثبت ارقام گیاهی و کنترل و ثبت بذر و نهال عنوان کرد و افزود: در ماده یک این قانون، وزارت جهاد کشاورزی موظف به اقداماتی بهمنظور حفاظت از منابع ملی و ساماندهی امر کنترل بذر و نهال با حفظ حقوق معنوی بهنژادگران شده است.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به ماده چهار این قانون، سه وظیفه اصلی مؤسسه تعیین اصالت ژنتیکی بذر و نهال در حال تکثیر، تعیین سلامت بذر و نهال و تأیید استاندارد بذر و نهال تولیدشده در کشور است.
کاوند با بیان اینکه وظیفه ذاتی مؤسسه، پرداختن به فعالیتهای اجرایی و تأیید اصالت، سلامت و استاندارد است، ادامه داد: این استانداردها با توجه به شرایط روز و ورود ارقام جدید تغییر میکند و این امر منجر به ادامهدار بودن همیشگی تحقیق و پژوهش است.
وی با اشاره به اینکه تحقیقات در مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال با هدف بهروزرسانی استانداردها و روشهای احراز آنها بهصورت کاربردی انجام میشود، تصریح کرد: پیش از سال 1382 قانونی برای کنترل بذر و نهال وجود نداشت و مؤسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر علاوه بر آنکه تولیدکننده بود، تأییدکننده بذر و نهال تولیدشده نیز بود، بهگونهای که تولیدکننده و گواهیکننده یک مرجع بودند و خلائی در این زمینه وجود داشت، به همین دلیل و بهدنبال تبعیت از کشورهای پیشرو در صنعت باغبانی، ضرورت شکلگیری این مؤسسه احساس شد.
معاون تحقیقات کنترل و گواهی نهال مؤسسه ثبت و کنترل بذر وزارت جهاد کشاورزی در پاسخ به این پرسش که چرا باید بذور نهال تولیدشده ثبت شوند، یادآور شد: هر محصولی که تولید میشود باید شناسنامه داشته باشد و برای صدور شناسنامه، نیازمند جمعآوری اطلاعات و درج آنها هستیم که این فرآیند ثبت نامیده میشود و پس از کار کنترل و نظارت صورت میگیرد.
کاوند با اشاره به اینکه مؤسسه از لحاظ تشکیلاتی دارای معاونت تحقیقات ثبت و شناسایی ارقام، معاونت تحقیقات کنترل و گواهی بذر، معاونت تحقیقات کنترل و گواهی نهال و معاونت تحقیقات فناوری بذر و نهال است، تأکید کرد: اولویت ما در معاونت کنترل و گواهی نهال درختان میوه هستند که دارای رقم بوده و هدف قانونگزار نیز بیشتر در جهت گواهی ارقام درختان میوه بوده است.
وی اظهار داشت: در این باره شناسایی تولیدکنندگان واجد شرایط، ارزیابی امکانات آنها، نظارت بر مراحل تولید و تأیید تولیدات آنها با هدف عرضه نهال به جامعه مصرفکنندگان و همچنین تضمین سلامت و اصالت نهال عرضهشده به مصرفکنندگان از وظایف ما است.
کاوند همچنین گفت: با شناسایی متقاضیان احداث نهالستان در سراسر کشور، ارزیابی موقعیت زمین، منابع آبی و سلامت مواد گیاهی تکثیری و در صورت واجد شرایط بودن مجوز تولید صادر میشود و در طول فرآیند تولید، بسته به نوع محصول، بر تولیدات نظارت میشود که اساس این نظارتها، استانداردهای تعریفشده برای تمامی ارقام تجاری است.
وی در ادامه افزود: در نهایت آمار نهال هر تولیدکننده به تأیید کمیته فنی در هر استان میرسد؛ مؤسسه برای هر نهال شناسه صادر میکند و تولیدکننده موظف است نهال را با شناسه در سطح کشور عرضه کند که این شناسه، همانند یک بانک اطلاعاتی است که حاوی نوع رقم، محل تولید، نهال و بذر، سال تولید، اطلاعات تولیدکننده، شهرستان تولیدشده و تعداد ارقام تولیدشده است که در صورت بروز مشکل، مجموعه پاسخگو خواهد بود.