به گزارش خبرگزاری گزارش تحلیلی پیش رو شرایط تولید خرما در داخل کشور را نشان می‌دهد. این گزارش که توسط سازمان کوثر ارائه شده، تماماً بر اساس آخرین آمارنامه رسمی وزارت جهادکشاورزی، که درخصوص محصولات باغبانی در سال 1394 منتشر شده، تدوین شده است.

*جایگاه تولید خرما در میان کل محصولات باغی

بر اساس آخرین اطلاعات مندرج در آمارنامه رسمی وزارت جهادکشاورزی، در سال 1394 میزان تولید محصولات باغبانی کشور 19 میلیون تن بوده است. از میان انواع محصولات باغبانی بیشترین سهم تولید مربوط به سـیب بـا 18 درصد، انگور 16.3 درصد، پرتقال 12.5 درصد، خیار گلخانه‌ای 7.5 درصد، انار 5.6 درصد است. خرما پس از موارد فوق با تولیدی معادل 1.1 میلیون تن، 5.5 درصد تولید وزنی کل محصولات باغی کشور را به خود اختصاص داده است.

جدول/ 6 محصول باغی با بیشترین تولید؛ بیش از 65 درصد از کل تولیدات محصولات باغبانی کشور این 6 مورد است

نمودار/ سهم تولید خرما از محصولات باغبانی کشور

*سطح نخلستانهای خرما در میان کل محصولات باغی

بر اساس همین گزارش، در سال 1394 سطح بارور باغهای کشور 2.3 میلیون هکتار بود. در بین محصولات باغی، بیشترین سطح بارور مربوط به پسته بـا 15.3، انگور 11 درصد، سیب 8.8 درصد، خرما 8.7 درصد، بادام 7.3 درصد، پرتقـال 6.3 درصـد و گـردو 5.7 درصـد بوده است. سطح بارور نخلستانهای خرما، رقمی حدود 200 هزار هکتار بوده است.

نمودار/ سطح زیر کشت خرما از سطح باغهای بارور کشور؛ 63 درصد از سطح بارور باغهای کشور متعلق به7 محصول فوق است

* جایگاه خرما در میان میوه‌های نیمه‌گرمسیری

تولید

بر اساس دسته‌‌بندی وزارت جهادکشاورزی، خرما جزو میوه‌های نیمه‌گرمسیری طبقه‌بندی می‌شود. غیر از خرما، پرتقال، نارنگی، لیموترش، لیموشیرین، گریپ فروت، نارنج، سایر مرکبات، انار، انجیر، خرمالو، کیوی، چای و زیتون نیز جزو این دسته‌بندی قرار می‌گیرند.

بر اساس آمارنامه سال 1394 وزارت جهادکشاورزی، از مجموع 19 میلیون تن تولید محصولات باغبانی در این سال حدود 7 میلیون تن معادل 37 درصـد مربوط به میوه‌های نیمه‌گرمسیری بوده است.

نمودار/ درصد توزیع میزان تولید گروه محصولات باغبانی کشور

از این 7 میلیون تن، تولید خرما 15 درصد تولید وزنی این میوه‌ها را خود اختصاص داده است. گذشته از خرما، پرتقال 34، نارنگی 9.9، لیموترش 6.9، لیموشیرین 7.4، گریپ فروت 1.4، نارنج 1، سایر مرکبات 0.5، انـار 15.3، انجیـر 1.2، خرمـالو 0.4، کیـوی 4.3، چای 1.2 و زیتون 1.4 درصد از کل میزان تولید میوه‌های نیمه‌گرمسیری را تشکیل داده بودند.

نمودار / سهم تولید خرما از محصولات نیمه گرمسیری

سطح زیر کشت

بر همین اساس در سال 1394، از حدود 2.68 میلیون هکتار سطح باغهای کشور (اعم از غیربارور و بـارور) حـدود 780 هـزار هکتار، معادل 29.1 درصد به میوه‌های نیمه‌گرمسیری اختصاص داشته، که از این مقدار 84.5 درصد آن سطح بارور و 15.5 درصد سطح غیربارور بوده است.

سطح نخلستانهای خرمـا 29.5، پرتقـال 21.8، نـارنگی 5.7، لیمـوترش 3.9، لیموشیرین 3.2، گریپ فروت 0.6، نارنج 0.6، سایر مرکبات 0.6، انار 10.8، انجیر 7.2، خرمالو 0.3، کیوی 1.5، چای 3.5 و زیتون 10.8 درصد از کل سطح باغهای میوه‌های نیمه‌گرمسیری (اعم از غیربارور و بارور) را به خود اختصاص داده‌اند.

نمودار/ درصد توزیع سطح میوه‌های نیمه گرمسیری

* شرایط تولید خرما در استانها

مطابق آمارها، بیش از 98.5 درصد خرمای کشور در 6 استان و 7 منطقه تولید می‌شود (استان کرمان به دو بخش تقسیم می‌شود). این استانها عبارتند از کرمان، سیستان و بلوچستان، بوشهر، کرمان، فارس، خوزستان، هرمزگان. گرچه استانهای یزد و خراسان جنوبی نیز کمی تولید خرما دارند. همچنین استانهای سمنان، کهگیلویه و بویر احمد، اصفهان، ایلام، کرمانشاه نیز در سطح چند صد تن، خرما تولید می‌کنند. در این میان تنها حدود 3.6 درصد تولید خرمای کشور از روش دیم است.

بر همین اساس بیشترین سطح زیر کشت این محصول، با 32.6 هزار هکتار مربوط به سیستان و بلوچستان است. پس از آن، بوشهر با 29.8، هرمزگان با 29.4، جنوب استان کرمان با 28.6، فارس با 26، خوزستان با 24.5، و کرمان 24.2 هزار هکتار در رتبه‌های بعدی قرار دارند. همچنین در میان استانهای تولیدکننده خرما، بیشترین عملکرد مربوط به نخلستانهای جنوب استان کرمان و سیستان و بلوچستان است.