امام علی (ع) مدت یازده سال شمشیر بدست در خدمت پیامبر بود او سپس بیست و پنج سال سکوت کرد و از سیاست کناره گرفت و کشاورزی پیشه کرد. وی در مدت پنج سال و چند ماه حکومتش باز تیغ در کف بود . نتیجه اینگه کل مدتی که علی شمشیر بدست بود . هفده سال است و مدتی که بیل و کلنگ در دستش داشته بیست و پنج سال بیایید کمی فکر کنیم . مردی هفده سال جنگجو بود و 25 سال کشاورز.
علی وقتی از مکه به مدینه آمد مدت یازده سال آبفروش بود. او با شتر باربر چند مشک آب پر میکرد و از محل قنات های مدینه به داخل شهر می آورد و دم در منازل میفروخت .
امروزه در نزدیکی مدینه منطقه ایست به نام یئائیر علی به معنی چاه های علی که مجموعا 150 چاه است که با موتور برق کار میکند شاید برخی بگویند همه چاه ها در زمان علی (ع) کنده نشده است و پس از او کنده باشند . اما مورخین گفته اند که علی چندین هزار درخت خرما کاشته و بزرگ کرده بود . با کمترین علم کشاورزی میتوان فهمید که چند هزار درخت خرما باید با توجه به برداشته کم آب آن زمان از چاه ها (بدون تجهیزات موتوری) حتما باید 150 چاه هم داشته باشد.
برخی از این چاه ها را علی خودش کنده بود و بعضی را کارگر و مغنی برایش کنده بودند. مورخین میگویند زمانی که هنوز رسول اکرم از دنیا نرفته بود روزی گذرش به این منطقه افتاد در آن زمان این منطقه بیابانی خالی بود که حتی بوته ای علف نداشت پیامبر به علی گفت که پس از من احتمال آن هست که دشمنانت نگذارند تو به خلافت برسی اگر چنین شد به اینجا بیا و کشاورزی کن زیرا خداوند از طریق فرشته اش به من گفته است در زیر این زمین آب زیادیست سخن پیامبر درست بود اکنون 1400 سال است که چاه های آن منطقه آب دارند و هیچکدام خشک نشده اند.!!! آن سرزمین را در زمان پیامبر و امامان پس از او ینبع میگفتند. پس از علی همه امامان بعدی سرپرست ینبع بودند قسمتی از درختان و مزارع ینبع وقف بود خود علی آنها را در راه فقرا و یتیمان وفق کرده بود سرپرستی موقوفه یک دهم درآمد موقوفه را باید برای خودش بردارد این قانون اسلام بود یک دهم درآمد موقوفه ها و باقی درآمد ینبع آنقدر زیاد بود که امامان پس از علی (ع) همه ثروتمند بودند . نقل است که امام حسن مجتبی چند بار تمام دارایی خود را بخشید تا از دست ثروت زیاد و دردسرهایش خلاص شود اما بزودی دوباره ثروتمند میشد گفته اند که امام چندین بار به سختی گریست و میگفت خدایا چرا هربار که همه داشته هایم بجز لباس تنم را میبخشم باز تو مرا ثروتمند میکنی
مگر میخواهی مرا از خود دور کنی ؟
مگر میخواهی مرا به دنیا مشغول کنی؟
امام صادق از ثروت ینبع در مدینه دانشگاهی به راه انداخت . که چهار هزار دانشجو داشت وی خودش استاد اصلی و ریاست آن دانشگاه را برعهده داشت و دیگر شاگردان رده بالای خود را اساتید دیگر دانشگاه کرده بودند. و به همه مزد میداد و خرج خوراک و پوشاک و مسکن شاگردان را هم میداد.
علی کشاورزی ماندگاری بجا گذاشت که شاید بتوان گفت جزو اولین و اصولی ترین کشاورزی های آن دوران و بازماندگان او نیز آن را به بهترین نحو مدیریت و به بهترین شکل درآمد آن را در جامعه خرج کردند
کاش کشاورزان شیعه مانند مولایشان ماندگار کار کنند
کاش منفعت بردگان کشاورزی شیعه مانند بازماندگان مولایشان در فکر آبادانی و فقرا بودند. کاش…..
به مناسبت ولایت مولای متقیان علی (ع)
نوشته محمد رضا محتشم مدرس . نویسنده و محقق تاریخ