خبرگزاری ایاگنا
تولید کود کشاورزی از زباله‌های تر شهری موضوع تازه ای نیست و سال هاست در کشورهای مختلف جهان انجام می شود. در ایران نیز پیش از انقلاب نخستین کارخانه تولید کود آلی سال ۱۳۳۷ خورشیدی در اصفهان ساخته شد، چند سال بعد انگلیسی‌ها یک کارخانه کمپوست در صالح آباد تهران تاسیس کردند و بعد ها چندین کارخانه دیگر در شهرهای مختلف ایران تاسیس شد.
کودی که از زباله های تر شهری به دست می آید، در صورتی که با فرآیند و ترکیبات مناسب تولید شود، در مقایسه با سایر کودها ویژگی های مثبت و قابل اتکایی دارد، این کودها عاری از مولدین امراض و آفات گیاهی، بذر علف های هرز، بیماری های انگلی هستند و مشکلات عدیده کودهای شیمیایی نظیر خراب کردن بافت خاک، نفوذ مواد شیمیایی به آب های سطحی و آلوده کردن این آب ها و رسیدن این آلودگی ها به صورت چرخه ای به غذای حیوانات و انسان ها را به همراه ندارند.
تهران به عنوان یکی از کلان شهرهای ایران از بزرگ ترین تولیدکنندگان زباله شهری در کشور است این شهردر هر دقیقه پنج تن و روزانه بیش از هفت هزار و ۵۰۰ تن زباله تولید می کند. مدیریت این حجم از زباله نیازمند برنامه ریزی های دقیقی و جدی دارد تا همراه با کاهش تهدیدی های زیست محیطی از این زباله ها بهترین بهره را برد. از جمله فرصت های که تولید این حجم از زباله در اختیار مدیریت شهری قرار می دهد، تولید کود (کمپوست) برای مصارف کشاورزی است.
تولید کود کشاورزی از زباله های شهری در تهران به شکل صنعتی و مدرن با راه اندازی کارخانه تولید کمپوست کشاورزی آراد کوه در سال ۱۳۷۲ در منطقه کهریزک آغاز شد. این کارخانه تا امروز فعال باقی مانده و هر ساله با توجه به افزایش حجم زباله در تهران بر تولیدات آن افزوده می شود.
هر چند تولید کمپوست کشاورزی از زباله های شهر بزرگ تهران به نظر اقدامی مناسب در حوزه مدیریت پسماند شهری است، اما بحث های در مورد کیفیت تولیدات این کارخانه و میزان قابل مصرف بودن این کودها در بخش کشاورزی وجود دارد.
بر اساس “آیین نامه ثبت و کنترل مواد کودی” کلیه تولیدکنندگان و واردکنندگان این نهاده موظف به ثبت مواد کودی خود هستند. آیین نامه مذکور تاکید دارد تولید، عرضه و فروش کلیه مواد کودی بدون شماره ثبت موسسه تحقیقات خاک و آب ( که پس از گذارنده مراحل سخت سلامت و کیفیت صادر می شود) ممنوع است.
حال پرسش اینجاست کود تولیدی کارخانه آراد کوه منطقه کهریزک در استان تهران از چه کیفیتی برخوردار است و آیا این کود (کمپوست) مناسب مصارف کشاورزی هست یا خیر؟ و پرسش مهم دیگر اینکه آیا اساسا این کارخانه شماره ثبت موسسه تحقیقات خاک و آب برای تولید، عرضه و فروش کود دارد یا خیر!؟
کمپوست های زباله شهری در ایران، مناسب مصارف کشاورزی نیست
سعید سعادت، مدیرکل دفتر محیط زیست و سلامت غذا وزارت جهاد کشاورزی، امروز در گفتگو با ایاگنا با تاکید بر اینکه فرآیند تولید کود از پسماندهای شهری بسیار دشوار است، گفت: تاکنون کمپوست زباله شهری ایران نتوانسته است به سطح کیفی مناسب مصارف کشاورزی در زراعت و باغبانی دست پیدا کند.
وی افزود: میزان مواد آلاینده این کمپوست ها بیش تر از استانداردهای تعیین شده است، بطوری که خرده شیشه، سنگ ریزه و عناصر سنگین، این کمپوست ها را غیر قابل استفاده در بخش کشاورزی کرده است.
سعادت ادامه داد: همچنین ترکیب کمپوست تولیدی در این کارخانه ها به دلیل منابع متغییر ورودی ناپایدار است به عبارت دیگر ترکیب مواد خروجی آن ثابت و قابل اتکا نیست.
وی معتقد است در بهترین حالت این کودها را می توان برای اراضی بایر استفاده کرد، اما استفاده آن برای تولید محصولات کشاورزی می تواند زیان بار باشد.
