در صورت پذیرش نرخ پیشنهادی وزارت جهاد کشاورزی برای قیمت های تضمینی، نرخ گندم در طول سه دهه به میزان ۱۳۳۰ درصد رشد خواهد داشت.
تقریبا از اواخر دهه ۶۰ دولت در قالب طرح‌های حمایتی برای خرید انواع محصولات مهم تولید شده در بخش کشاورزی برنامه‌ریزی کرده است. طبق قوانین موجود، هر ساله قیمت‌های تضمینی باید بر اساس نرخ تورم سالانه و نیز تا پیش از شروع فصل پاییز اعلام شود. اگرچه در برخی از سال‌ها این نرخ کمتر از میزان تورم بوده، اما وزارت جهاد کشاورزی قیمت‌های پیشنهادی خود را هر ساله در زمان مقرر به دولت اعلام و تصمیم نهایی را به سیاستمداران مربوطه واگذار می‌کند.
بعد از چکش کاری‌های به عمل آمده و کارشناسی‌های دقیق توسط اعضای شورای اقتصاد، نرخ نهایی ۲۵ محصول زراعی و باغی اعلام میشود. امسال نیز وزارت جهاد کشاورزی در وقت تعیین شده قیمت‌های مورد نظر را پیشنهاد داده و کشاورزان منتظر تصمیم نهایی دولت هستند.
در سال‌های گذشته بیشترین نرخ مربوط به برنج گروه یک بوده و در آخرین وضعیت سه هزار و ۸۳۶ تومان قیمت داشته است؛ محصولی که خرید تضمینی آن از سال ۱۳۷۴ آغاز شد. حبوبات (عدس) و پنبه نیز معمولا در ردیف دوم و سوم قرار گرفته و کلزا، آفتابگردان، سویا و گندم در ردیف‌های بعدی می‌نشینند.
در میان اقلام نامبرده، قیمت تضمینی سویا با ۲۹۱۰ درصد افزایش از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۹۶ بیشترین میزان رشد را تجربه کرده است. نرخ این محصول طی سه دهه از ۸۲ تومان به دو هزار و ۴۶۹ تومان رسیده است. در صورتی که قیمت پیشنهادی وزارت جهاد کشاورزی برای سال زراعی جدید از طرف شورای اقتصاد تایید شود، این عدد در مقایسه با نخستین سال، ۳۵۴۷ درصد افزایش را نشان می‌دهد.
کمترین درصد افزایش مربوط به کلزاست که خرید آن با قیمت پایه یک‌هزار و ۴۰۰ تومان به ازای هر کیلوگرم در سال ۱۳۷۸ آغاز و در سال گذشته به دو هزار و ۷۸۳ تومان رسید و به عبارتی تنها ۹۸ درصد رشد کرد.
بیشترین قیمت پایه خرید تضمینی در دهه ۶۰ به عدس (۳۴۴) و کمترین آن به چغندرقند (۱۲ تومان) در هر کیلوگرم مربوط میشود. در دهه ۷۰ به غیر از کلزا، خرید تضمینی برنج نیز آغاز شد (سال ۱۳۷۴) و تنها ۹۵۰ تومان در هر کیلوگرم قیمت داشت. اکنون اما نرخ این محصول با ۱۰۴۴ درصد افزایش به یک‌هزار و ۳۰ تومان صعود کرده و طبق قیمت پیشنهادی وزارت جهاد کشاورزی، ممکن است این مبلغ در سال آینده تا یک‌هزار و ۱۳۳ تومان نیز برسد.
گندم از سال ۱۳۶۸ با قیمت ۱۰۰ تومان در هر کیلوگرم خرید تضمینی داشت. نرخ این محصول در سال گذشته با ۱۲۰۰ درصد افزایش، به یک‌هزار و ۳۰۰ تومان رسید. با این حال برخی کشاورزان از نوع قیمت‌گذاری این محصول ابراز نگرانی کرده و آن را متناسب با هزینه‌ها و سود حداقلی تولید نمی‌دانستند. این در حالی است که قیمت تضمینی امسال قرار است با ۱۰ درصد افزایش به یک‌هزار و ۴۳۰ تومان افزایش یابد.
خرید تضمینی محصول چغندرقند نیز که همراه با گندم در سال ۱۳۶۸ آغاز شد از ۱۲ تومان با رشد ۲۴۷۵ درصدی به ۳۰۹ تومان در سال ۹۶ رسید و وزارت جهاد کشاورزی نیز برای سال زراعی جدید قیمت ۳۱۸ تومان را برای آن پیشنهاد داده است.
حال باید منتظر بود و دید که شورای اقتصاد برای قیمت‌های پیشنهادی وزارتخانه چه نقشه‌ای می‌چیند؟ آیا تورم حدود ۹ درصدی سال جاری، خود را در افزایش قیمت‌های تضمینی مطابق قانون مربوطه نشان خواهد داد یا نه؟
