گزارش‌ها نشان می‌دهند که اگرچه قیمت شیرخام در استان‌های مختلف، متفاوت است، اما هیچ کدام از آنها هنوز نتوانسته‌اند این محصول را به قیمت یک‌هزار و ۴۴۰ تومان عرضه کنند.
به گزارش خبرنگار ایاگنا هرچند از طرف دولت، قیمت مصوب خرید شیرخام توسط کارخانه‌ها یک‌هزار و ۴۴۰ تومان تعیین شده بود، اما تاکنون دامداران موفق به فروش محصول خود با این قیمت نشده‌اند. چند سالی است که تولیدکنندگان شیرخام، از قیمت فروش این محصول به کارخانه‌ها رضایت چندانی نداشته و سودی عایدشان نمی‌شود.
آنطور که گزارش‌های میدانی خبرنگار ایاگنا نشان می‌دهد، در سال جدید نیز این روند ادامه دارد و حتی خرید حمایتی شیر توسط سازمان تعاونی روستایی نتوانست دردی از دامداران دوا کند. به دو دلیل؛ نخست اینکه تمام استان‌ها مشمول این طرح نشده‌اند و دوم اتفاق‌هایی است که بعد از خرید می‌افتد. یعنی زمان پرداخت دستمزد دامدار که به گفته برخی از اتحادیه‌های استانی، دو تا سه ماه به طول می‌انجامد. ضمن اینکه قیمت خرید حمایتی نیز در برخی مناطق از بازار آزاد کمتر است.
به دلیل دردسرهایی که برای فروش شیرخام از طریق طرح حمایتی وجود داشت، بیشتر دامداران عطایش را به لقایش بخشیدند و به اتحادیه خود اعلام کردند که دیگر حاضر به فروش شیرخام با این ساز و کار نیستند.
به عنوان مثال، استانی مانند آذربایجان شرقی که روزانه ۱۰۰ تن سهمیه داشت، تنها ۵۰ تن شیر به سازمان می‌فروخت و بقیه سهمیه خالی می‌ماند که در سال جاری تصمیم دارند محصول خود را از طریق این کانال عرضه نکنند. این در حالی است که دامداران استان یزد، به شدت از این طرح استقبال کرده و قصد دارند در سال جدید سهمیه خود را از ۲۵ تن به ۵۰ تن افزایش دهند.
در مجموع طرح خرید حمایتی شیر، در ۱۴ استان به مرحله اجرا رسید که نظرات مختلفی در ارتباط با ادامه یا توقف آن وجود دارد. بنابراین نمی‌توان در این موضوع به اجماع دقیقی دست یافت.
البته برخی اتحادیه‌های استانی که مشمول طرح خرید حمایتی نبودند، از نداشتن کارخانه لبنی در منطقه خود ابراز تاسف کرده و این عامل را تنها علت سلب امتیاز از اعضای خود می‌دانستند. به هر ترتیب، میانگین قیمت شیرخام در کل کشور، حدود ۱۱۰۲ تومان برآورد میشود که هنوز با قیمت مصوب، ۳۳۸ تومان فاصله دارد.
برخی تولیدکنندگان استان مازندران، خوش‌شانس‌ترین دامدارانی هستند که توانسته‌اند تاکنون شیرخام باکیفیت خود را به یک‌هزار و ۴۰۰ تومان در هر کیلوگرم برسانند؛ هرچند که این توفیق، نصیب حال همه دامداران نخواهد شد، اما به هر حال وضعیت‌شان از بقیه بهتر است. ضمن اینکه برخی اتحادیه‌ها بر این موضوع تاکید می‌کنند که اگر لبنیات سنتی‌ها نبودند و شیرخام را با قیمتی بالاتر نمی‌خریدند، کارخانه‌ها بیش از پیش بر آتش ارزانی این محصول می‌دمیدند و وضعیت دامداران در هاله‌ای از ابهام فرو می‌رفت.
نکته دیگری که باید در پایان این گزارش افزود، نبود آمار دقیق از تعداد دامداری‌های سنتی در کشور است. زیرا این واحدها که دام‌های محدودی پرورش می‌دهند، سهم قابل توجهی در تولید شیر دارند و می‌توانند از این طریق تاثیرگذار باشند. به گفته مدیرعامل اتحادیه استان مرکزی، ۶۰ درصد دامداران این منطقه سنتی هستند.
از سویی دیگر، از ۲۳ واحد صنعتی در زاهدان، تنها سه دامداری فعالیت می‌کنند و بقیه تعطیل شده‌اند یا به مناطق شمالی خراسان نقل مکان کرده‌اند. بنابراین سهم چشمگیری از شیر تولید شده به نام سنتی‌هایی ثبت میشود که هیچ نشانی در فهرست‌های آماری ندارند.
